Sejarah panjang cipta Sudoku
|
BERMAIN teka-teki yang memerlukan seseorang meneka angka dalam grid
kotak, Sudoku, seolah-olah menjadi trend dalam kalangan orang ramai
tanpa mengira usia dan latar belakang.
Sejak beberapa tahun kebelakangan ini, permainan itu perlahan-lahan
mengambil tempat menerusi paparan di akhbar, majalah mahupun buku-buku
yang secara meluas dijual di pasaran.
Kehebatan teka-teki yang menduga akal pemainnya dalam mencari kaitan
nombor antara petak-petak kecil itu mempunyai sejarah tersendiri.
Pada mulanya, ada seorang lelaki yang percaya bahawa permainan
teka-teki seperti silang kata akan menjadi popular sekurang-kurangnya
sekali setiap lima tahun selepas diperkenalkan. Siapa sangka, permainan
yang diperkenalkan kurang 30 tahun dahulu, mula mendapat perhatian dan
menjadi antara permainan atas kertas atau skrin telefon mudah alih yang
paling digemari.
Kepekaan lelaki Jepun bernama Maki Kaji apabila melihat teka-teki
bernombor, Number Place, di sebuah akhbar di Amerika Syarikat pada tahun
1984 menjadi titik tolak dalam penghasilan Sudoku dan disusuli pelbagai
teka-teki lain di bawah syarikat beliau, Nikoli Co. Ltd. (Nikoli).
"Ketika itu, saya tidak tahu apa syarat atau peraturan permainan yang
tertera dalam majalah kecil itu. Walau bagaimanapun, saya cuba
selesaikan menggunakan logik dan rasional sendiri. Selepas itu, apa yang
saya lakukan ialah sedikit pengubahsuaian dan tampil dengan idea
baharu," kata lelaki yang menjangkau usia enam dekad itu.
Beliau yang menjadi tulang belakang 'jenama' Sudoku berkata, nama
Sudoku terdiri daripada dua patah kata iaitu, su yang bermaksud nombor
dan doku yang bererti tunggal.
"Ketika itu saya percaya, Sudoku ini akan menjadi trend pada suatu
hari nanti di Jepun. Ini kerana sifat orang Jepun yang sukakan permainan
penyelesaian yang mencabar. Namun, ia mestilah satu teka-teki yang
boleh diselesaikan.
"Pada masa yang sama, saya tidak sangka Sudoku akan berjaya
mempengaruhi minda antarabangsa dalam masa kurang 30 tahun ia
diperkenal," ujar Maki Kaji semasa ditemui di pejabat Kosmo! baru-baru
ini.
Serata dunia
Menurut perangkaan kasar Nikoli, 400 juta orang sudah mengenali
teka-teki Sudoku dan 100 juta orang pula sudah berlatih permainan
tersebut. Nikoli juga menganggarkan, Sudoku kini boleh ditemui di lebih
100 negara dunia dengan kira-kira 20 negara menggunakan Sudoku daripada
syarikat Nikoli.
Lelaki yang berasal dari Hokkaido dan pernah menjadi antara lapan
pemain tenis terbaik di Negara Matahari Terbit itu memberitahu, selepas
menemui Sudoku, beliau turut menghasilkan 250 jenis teka-teki logik yang
lain untuk pasaran Jepun. Permainan-permainan tersebut dibekalkan oleh
Nikoli secara meluas menerusi penerbitan majalah namun, hanya Sudoku
yang memiliki pengikut tersendiri dan di luar Jepun.
Sebagaimana reaksi beliau apabila pertama kali melihat permainan itu,
Maki Kaji melihat generasi sekarang mempunyai sifat yang sama.
Buku Sudoku pertama Maki Kaji diterbitkan pada awal 1980-an. Ia
mempunyai 28 muka surat dan mengandungi 10 teka-teki dan teka silang
kata.
"Sewaktu buku tersebut diterbitkan, saya lupa meletakkan tanda harga
dan orang ramai tidak membelinya malah mendapatkan secara percuma.
Selepas itu, saya mendekati sebuah toko buku di Tokyo dan minta buku itu
dijual pada harga 10 yen. Kira-kira 300 salinan dijual dalam tempoh dua
hingga tiga bulan," ujar lelaki itu yang mengimbas percubaan pertama
menjual Sudoku.
Walau bagaimanapun, beliau mendapati ramai pelanggan tidak berpuas
hati lantaran buku tersebut mengandungi beberapa kesilapan yang ketara
hinggakan teka-teki beliau tidak boleh diselesaikan.
Akibatnya, beliau terpaksa memulangkan wang jualan untuk buku edisi pertamanya itu.
Maki Kaji walau bagaimanapun tidak berputus asa. Selepas tiga tahun,
bertungkus-lumus menghasilkan teka-teki Sudoku yang bebas kesilapan,
beliau tampil dengan penerbitan buku kedua. Menariknya, ia menerima
respons positif dengan jualan mencapai 10,000 salinan dalam tempoh masa
setahun. Sambutan itu menjadi titik mula Maki Kaji membuka syarikat
Nikoli dan menghasilkan lebih banyak majalah teka-teki lain terutamanya
Sudoku.
Sumbangan ramai
Ditanya tentang keunikan teka-teki berangka dan cara ia dihasilkan,
Maki Kaji mengakui kesemua usaha itu dijalankan oleh pengarang Nikoli
yang berkolaborasi dengan kira-kira 50,000 orang penyumbang termasuk
orang perseorangan yang bermain teka-teki itu.
Katanya, oleh kerana pihak Nikoli sangat teliti dalam pemilihan
teka-teki yang berkualiti, maka ia akan dirujuk dan diperiksa
berkali-kali oleh sidang pengarang Nikoli.
"Terdapat teka-teki Sudoku yang dibuang walaupun ia adalah hasil
rekaan pengarang Nikoli sendiri. Jika ia gagal menawarkan kepuasan
permainan Sudoku yang dikehendaki, maka ia dianggap gagal.
"Oleh kerana hampir semua teka-teki dihasilkan oleh manusia, kami
antara syarikat yang mengekalkan keunikan itu," katanya merujuk kepada
kebanyakan Sudoku di pasaran yang dihasilkan menggunakan perisian
komputer.
Lebih dikenali dengan gelaran God Of Sudoku, Maki Kaji sebenarnya
seorang yang sukakan cabaran, menyelesaikan teka-teki dan cepat bosan
apabila membuat satu perkara yang sama berulang kali. Itu mungkin antara
pencetus dirinya mampu merintis teka-teki bernombor itu.
Pelbagai bidang
Menyorot kisah hidup Maki Kaji, beliau sebenarnya merupakan seorang
pelajar bidang kesusasteraan di Universiti Keio, iaitu antara institusi
pengajian tertinggi swasta berprestij di Jepun.
Bagaimanapun, beliau nekad untuk berhenti daripada pengajian itu
kerana menurutnya, ia membosankan. Saat itu beliau sendiri berteka-teki
dengan masa depan sendiri. Untuk melarikan diri daripada masalah
tersebut, minat dan hala tujunya selepas itu lebih tertumpu untuk
berjudi dan bermain tenis.
Berjudi bagi beliau adalah satu permainan yang menguji faktor
kebarangkalian. Minat terhadap judi khususnya lumba kuda secara tidak
langsung telah mempengaruhi nama Nikoli iaitu nama kuda yang terlibat
dalam perlumbaan kuda Irish 2000 Guineas pada tahun 1980.
"Saya juga cuba bekerja di beberapa lapangan termasuk menjadi pekerja
binaan, sebelum membina perniagaan penerbitan sendiri," katanya.
Populariti Sudoku Nikoli oleh Maki Kaji bertambah hebat apabila ia
dibawa ke United Kingdom pada tahun 2005 selepas diterima baik di
seluruh Jepun dan negara di sekitarnya. Langkah itu sekali gus
menjadikan Sudoku diterima sebagai permainan teka-teki dunia.
Paling kreatif
Dalam satu artikel akhbar The New York Times, Nikoli disifatkan
sebagai penerbit majalah permainan teka-teki logik yang merangsang
kecerdasan otak dan paling kreatif di dunia. Ia juga mengakui Sudoku
oleh Nikoli sebagai permainan teka-teki paling popular selepas teka
silang kata.
Sungguhpun begitu, Maki Kaji memberitahu bahawa beliau sudah tidak bermain mahupun menghasilkan Sudoku pada masa sekarang.
"Sekarang saya hanya menikmati kehidupan ini dengan Sudoku. Misalnya
dengan menghadiri kejohanan Sudoku di luar negara, menghadiri ceramah
atau apa-apa pelawaan kehormat," jelas beliau.
Mencungkil sedikit cerita tentang keluarga, bapa kepada dua orang
anak perempuan itu mendedahkan, tiada seorangpun daripada ahli
keluarganya yang berminat dalam bermain Sudoku.
"Isteri saya akan menjadi orang terakhir di dunia yang akan bermain Sudoku," selorohnya sambil tersenyum.
Maki Kaji ditemui di Malaysia selepas beliau menjadi tetamu kehormat bagi Kejohanan Sudoku oleh Persatuan Sudoku Malaysia
Beliau berharap semoga trend rakyat Malaysia yang mula meminati
Sudoku akan meningkat supaya negara ini akan mengadakan lebih banyak
kejohanan dan penglibatan antarabangsa dalam Sudoku.
Permainan teka-teki angka yang juga menjadi senaman minda kepada
semua orang tanpa batasan usia itu juga diakui boleh menghindarkan
pelbagai penyakit berhubung sakit tua termasuk nyanyuk dan Alzheimer.
Maki Kaji masih optimis dalam kepakarannya. Beliau mahu berkongsi
wawasan untuk menghasilkan komuniti teka-teki bernombor bersama penerbit
luar negara, tidak kira sama ada menerusi platform multimedia seperti
permainan video, telefon bimbit atau permainan dalam talian di
nikoli.com.
Akhbar Kosmo! merupakan akhbar berbahasa Melayu pilihan syarikat
Nikoli untuk menyiarkan teka-teki Sudoku. Ia boleh didapatkan pada
setiap hari Sabtu di muka surat 28.
No comments:
Post a Comment